Het Weense koffiehuis is een instituut: Thonet-stoelen, marmeren tafels, loges en krantentafels zijn typisch, net als obers in zwarte pakken en witte overhemden. Het Weense koffiehuis is altijd een plek geweest om elkaar te ontmoeten en te socialiseren, om te communiceren en creatief te zijn, om kranten te lezen en te werken.
Een recent onderzoek wilde weten hoe het beeld van het Weense koffiehuis er vandaag de dag uitziet. En het blijkt: De reputatie is uitstekend. Voor ongeveer 32.000 Weners is het koffiehuis de spreekwoordelijke "tweede woonkamer" en ze bezoeken er elke dag een. Een derde van de bevolking bezoekt minstens één keer per week een koffiehuis, een kwart meerdere keren per maand om af te spreken (ongeveer 70% van de ondervraagden) of om te ontspannen (iets minder dan 40% van de ondervraagden).
Meer dan de helft van hen snoept bij de koffie taart of gebak. De topper op het koffiemenu is de Weense Melange (gelijke delen uitgebreide espresso en opgeschuimde melk). Er zijn veel specialiteiten met eigenaardige namen te ontdekken, bijvoorbeeld de Einspänner: een koets getrokken door een paard wordt een Einspänner genoemd. De koetsier hield de koffie in zijn hand en de drank moest zo lang mogelijk warm blijven. Om dit te bereiken werd de mokka gewoon bedekt met een grote dop slagroom en zo als het ware geïsoleerd. En voilà, de "Einspänner"-koffie was geboren.
Niet alleen de koffiespecialiteiten, maar ook het Weense koffiehuis zelf kan terugkijken op een lange geschiedenis: Het eerste werd geopend aan het einde van de 17e eeuw. Het Weense koffiehuis kreeg ook internationale bekendheid met de Wereldtentoonstelling in 1873. Sinds 2011 maakt de traditionele Weense koffiehuiscultuur deel uit van het immaterieel cultureel erfgoed van UNESCO: "Koffiehuizen zijn een plek waar tijd en ruimte worden geconsumeerd, maar waar alleen de koffie op de rekening staat." Het huidige onderzoek toont aan dat dit nog steeds op deze manier wordt waargenomen en gewaardeerd. Waarom 2% van de Weense bevolking niet naar een koffiehuis gaat, blijft een mysterie waarover gemakkelijk kan worden gefilosofeerd in een koffiehuis.
